Το «Ηellas Liberty» δένει στο λιμάνι του Πειραιά όπου θα μετατραπεί σε
πλωτό μουσείο και θα ονομασθεί «Το πλοίο της ελευθερίας». Τους κάβους
κρατούν παλιοί ναυτικοί που υπηρέτησαν στα θρυλικά αυτά πλοία της
ελληνικής ναυτιλίας
Κατασκευάστηκε σε χρόνο μηδέν, ταξίδεψε στις πύρινες ζώνες του Β΄
Παγκοσμίου Πολέμου, γλίτωσε από τις φονικές ναζιστικές τορπίλες, αλλά ως
φαίνεται από τη γνωστή ελληνική αδιαφορία δεν πρόκειται να γλιτώσει το
«Ηellas Liberty», το οποίο εδώ και 43 ημέρες έχει καταπλεύσει στην
Ελλάδα και παραμένει δεμένο μπροστά στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας,
χωρίς κανείς να γνωρίζει τι του ξημερώνει.
Πρόκειται για ένα
πλοίο το οποίο καταλαμβάνει εξέχουσα θέση στην ιστορία των Ελλήνων στη
θάλασσα, καθώς αποτέλεσε ως τύπος πλοίου τη μήτρα από την οποία
αναγεννήθηκε και αναπτύχθηκε η πρώτη ναυτιλιακή δύναμη του πλανήτη. Επί
δεκαετίες ολόκληρες μετά τον πόλεμο υπηρέτησε την ελληνική ναυτιλία
προσφέροντας χιλιάδες θέσεις εργασίας σε μια κατεστραμμένη χώρα. Μέσα
από αυτές τις θέσεις εργασίας προέκυψαν μερικοί από τους σπουδαιότερους
σήμερα έλληνες εφοπλιστές.
Το «Ηellas Liberty» όμως δεν αποτελεί
την πρώτη προσπάθεια που πραγματοποιείται για να αποκτήσει η Ελλάδα ένα
πλωτό μουσείο. Για την ακρίβεια είναι η δεύτερη. Η πρώτη υπήρξε μετά το
1974, όταν το ελληνικό κράτος με τη συναίνεση των εφοπλιστών είχε
απευθυνθεί στον Στρατή Ανδρεάδη ζητώντας του να του παραχωρηθεί ένα
παρόμοιο σκάφος που του ανήκε και βρισκόταν σε κατάσταση αργίας στην
Ελευσίνα.
Την περίοδο εκείνη οι σχέσεις του Στρατή Ανδρεάδη με
το ελληνικό κράτος βρίσκονταν σε οριακό σημείο. Η κυβέρνηση Καραμανλή,
με τον οποίο ουδέποτε κατάφερε να αποκτήσει καλές σχέσεις ο Στρατής
Ανδρεάδης, ετοιμαζόταν να προχωρήσει στην κρατικοποίηση της Εμπορικής
Τράπεζας που του ανήκε.
Λίγο καιρό νωρίτερα η ομάδα του
αείμνηστου Αντώνη Χανδρή- τους οποίους η πλευρά Ανδρεάδη ονόμαζε
«Νεότουρκους»- είχε έλθει από το Λονδίνο με «άγριες» διαθέσεις. Στόχος
της ήταν η ανατροπή των συσχετισμών στην Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών
(ΕΕΕ), με απώτερο σκοπό να οδηγηθεί ο Στρατής Ανδρεάδης σε αναγκαστική
απομάκρυνση από το κορυφαίο όργανο του ελληνικού εφοπλισμού.
Καθ΄ όλη τη διάρκεια της χούντας των συνταγματαρχών πρόεδρος στην ΕΕΕ
ήταν ο καθηγητής της ΑΣΟΕΕ Στρατής Ανδρεάδης, ο οποίος, αν μη τι άλλο,
δεν αντιστάθηκε στη χούντα, με συνέπεια να φορτιστεί αρνητικά ο
κοινωνικός ρόλος των ελλήνων εφοπλιστών τους οποίους άρχισαν ημέρα με
την ημέρα να αποστρέφονται οι έλληνες πολίτες.
Ο Αντώνης
Χανδρής και οι στενοί του φίλοι από το Λονδίνο, όπως ο αείμνηστος
Στάθης Γουρδομιχάλης, ο Μένης Καραγιώργης κ.ά., συγκρότησαν μια
δυναμική ομάδα, στόχος της οποίας ήταν να έλθουν στην Ελλάδα και να
αναλάβουν τα ηνία της ΕΕΕ, με απώτερο σκοπό να την απαλλάξουν από την
πεποίθηση των Ελλήνων ότι συνεργαζόταν με τη χούντα.
Η πλευρά
Ανδρεάδη ονόμασε αυτή την ομάδα του Αντώνη Χανδρή «Νεότουρκους», αλλά
δεν κατάφερε ως το τέλος να αντισταθεί στο ισχυρό ρεύμα που
καταγραφόταν στις τάξεις των ελλήνων εφοπλιστών υπέρ των «Νεότουρκων»,
και έτσι ο Στρατής Ανδρεάδης αποσύρθηκε από την ΕΕΕ, γεγονός που τον
πίκρανε. Αυτά τα δύο γεγονότα- ο εκδιωγμός του, δηλαδή, από την ΕΕΕ και
η κρατικοποίηση της Εμπορικής Τράπεζας- ήταν που τον ώθησαν στο να
απορρίψει το αίτημα του ελληνικού κράτους να παραχωρήσει το λίμπερτι
«Ανδρέας Κορυζής», το οποίο έφερε το όνομα του έλληνα πρωθυπουργού που
αυτοκτόνησε όταν οι Γερμανοί εισήλθαν στην Αθήνα, ο οποίος ήταν και
πεθερός του. Αυτή είναι η πρώτη αποτυχημένη απόπειρα να αποκτήσει το
ελληνικό κράτος ένα λίμπερτι με σκοπό να το μετατρέψει σε πλωτό
μουσείο.
Η δεύτερη φορά είναι τώρα με το «Ηellas Liberty», το οποίο ήρθε στην Ελλάδα με πρωτοβουλία των ελλήνων εφοπλιστών κκ. Σπύρου Πολέμη και Βασίλη Κωνσταντακόπουλου.
Απομένει τώρα στην ελληνική πολιτεία να κάνει το χρέος της. Να αναλάβει
το σκάφος αυτό και να διασφαλίσει το μέλλον του, διότι η τραυματική
εμπειρία του ελληνικού εφοπλισμού από ανάλογες πρωτοβουλίες, όπως π.χ.
αυτή του ιστιοφόρου «Ευγένιος Ευγενίδης», προκαλεί προβληματισμούς και
δικαιολογημένες ενστάσεις αναφορικά με την ικανότητα της πολιτείας να
αντεπεξέλθει σε τέτοιου είδους πρωτοβουλίες.
Τόσο όμως ο κ.
Πολέμης όσο και ο κ. Κωνσταντακόπουλος αποφεύγουν να πιστωθούν την
επιτυχία του εγχειρήματος επιστροφής του ενός από τα τρία εναπομείναντα
παγκοσμίως πλοία τύπου λίμπερτι στην Ελλάδα· και αυτό διότι
συνεχίζουν να υποστηρίζουν ότι ανεξάρτητα από το ποιος και υπό ποιες
συνθήκες και όρους έφερε το σκάφος στην Ελλάδα, αυτό δεν παύει να
ανήκει σε όλη την ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα, η οποία οφείλει να το
αγκαλιάσει και να το επιβάλει ως σύμβολο της διαχρονικής ναυτοσύνης των
Ελλήνων.
